عنوان: احکام وصیّت
شرح:

مسأله: وصیّت، از کارهای پسندیده­ای است که در دین مبین اسلام، مورد تأکید واقع شده است. و اگر کسی مدیون باشد، نظیر اینکه بدهی به مردم داشته باشد یا خمس بدهکار باشد و یا حق الله، نظیر نماز و روزه بر عهدۀ او باشد، باید برای این امور وصیّت کند. ولی اگر به ازاء دِین خود دارایی نداشته باشد یا شرعاً نتواند در مال خود تصرّف کند، وصیّت او الزام آور نیست.

مسأله: وصیّت باید از روی عقل و با قصد و اختیار باشد. بنابراین اگر کسی را ولو با رودربایستی وادار به وصیّت کنند یا در حال هذیان گفتن وصیّت کند، وصیّت او الزام آور نیست.

مسأله: وصیّت نباید راجع به بیش از ثلث اموال باشد، وگرنه محتاج به اذن ورثه است. خواه قبل از مرگ اذن دهند یا بعد از مرگ. ولی دیون مالی نظیر خمس، زکات یا بدهی به دیگران باید از اصل مال پرداخت شود، هرچند بیش از ثلث باشد.

مسأله: اگر بعضی از ورثه زائد بر ثلث را قبول کردند و بعض دیگر قبول نکردند، به نسبت کسانی که قبول کرده‌اند وصیّت قبول می‌شود.

مسأله: انـسان‌ می‌تواند دو نفر یـا بیشتر وصی تعیین‌ کند. چنان‌که می‌تواند یک یا چند ناظر نیز تعیین کند و اگر اختلاف در ميان آن‌ها افتاد، بايد به حاكم شرع مراجعه نمايند.

مسأله:‌ انسان می‌تواند از وصیّت خود برگردد. بنابراین اگر کسی دو وصیّت نامه یا بیشتر داشته باشد، وصیّت آخری مورد قبول است و سایر وصیّت‌ها باطل می‌باشد.

مسأله: وصی‌، امین است‌ و‌ سخنان و‌ اعمال او مورد قبول می‌باشد. و ورثه حق ندارند قبول نکنند،‌ مگر اثبات شود که خیانت کرده است که در آن صورت خود به خود عزل‌ می‌شود. و اگر‌ عزل خود را قبول نکرد، حاکم اسلامی او را عزل می‌نماید.

مسأله: اگر کسی از قول میّت، سخن یا وصیّتی نقل کند، چنانچه ثقه باشد، حرف او پذیرفته می‌شود وگرنه مورد قبول نیست.