بسم الله الرحمن الرحیم
«رَبِّ اشْرَحْ لي
صَدْري وَ يَسِّرْ لي أَمْري وَ احْلُلْ عُقْدَةً مِنْ لِساني يَفْقَهُوا
قَوْلي»
آیات فراوانی راجع به حضرت ولی عصر در قرآن کریم آمده است. یکی از آن آیات که خیلی از نظر
معنا بالاست و خیلی ظهور دارد، آیۀ «وعد» است که یک افتخار برای شیعه بهشمار میرود:
«وَعَدَ
اللَّهُ الَّذينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ
لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذينَ مِنْ قَبْلِهِمْ
وَ لَيُمَكِّنَنَّ لَهُمْ دينَهُمُ الَّذِي ارْتَضى لَهُمْ وَ لَيُبَدِّلَنَّهُمْ
مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً يَعْبُدُونَني لا يُشْرِكُونَ بي شَيْئاً»
این آیۀ شریفه به اتفاق
مفسرین شیعه با روایاتی که در مسئله هست، مربوط به امام زمان«ارواحنافداه» و مربوط به ظهور آقاست
و افتخار برای شیعه و برای ما ایرانیها است.
خداوند به بعضی از
مسلمانها وعده داده است، یعنی به شیعه وعده داده است که خلیفۀ روی کرۀ زمین
شوند: «لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ» و حکومت اسلامی به
رهبری امام زمان برای شیعه باشد: «لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا
اسْتَخْلَفَ الَّذينَ مِنْ قَبْلِهِمْ»، خیال هم نکن که سابقه ندارد، بلکه سابقه هم
دارد. خدا میخواهد و چون خدا میخواهد حتماً میشود: «لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ
فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذينَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَيُمَكِّنَنَّ
لَهُمْ دينَهُمُ الَّذِي ارْتَضى لَهُمْ»، تشیع که یک دین و مذهب خداپسندانه است، در دنیا
سرتاسری میشود. ناامنی عجیبی در دنیا حکمفرما میشود و به دست شیعه و به رهبری
امام زمان، ناامنی میرود و امنیت مطلق در جهان حکمفرما میشود: «وَ
لَيُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً». بعد آیۀ شریفه میفرماید:
ای شیعه آیا میخواهی چنین باشی؟ پس انتظار فرج داشته باش. انتظار فرج هم یعنی
تهیّأ و آمادگی، برای شیعهای که لیاقت داشته باشد و بتواند به رهبری امام زمان،
پرچم اسلام را به طور خرق عادت بر روی کره زمین برافراشته کند.
انتظار فرج یعنی چه؟!
قرآن کریم معنا میکند: «يَعْبُدُونَني لا
يُشْرِكُونَ بي شَيْئاً»، زمینه میخواهد و باید گناه در زندگی نباشد. گناه حقّالله باشد
یا حقّالنّاس باشد یا ظلم و تجاوز باشد، گناه بیعفتی و بیغیرتی باشد، گناه غیبت
و تهمت و شایعه باشد، فرقی ندارد. بالاخره باید گناه نباشد.
معنای انتظار فرج برای
شیعه که بتواند پرچم اسلام را روی کره زمین افراشته کند، این است که خود باید عامل
باشد. معنا ندارد شیعهای که خود گناه میکند یا شیعهای که خودش متجاوز است،
بتواند این کار را انجام دهد و زیر پرچم امام زمان باشد. مخصوصاً این جملۀ «يَعْبُدُونَني لا
يُشْرِكُونَ بي شَيْئاً» یعنی همه متّقی و همه آماده باشند. انتظار فرج خیلی ثواب
دارد، به اندازهای که فرمودهاند هرکه منتظر حضرت مهدی«ارواحنافداه» باشد، مثل اینست که در
مقابل پیغمبر«صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم» شهید شود و در خون خود
غوطهور باشد.
آیۀ وعد انتظار فرج را
معنا کرده است؛ ابتدا به شیعیان وعده میدهد که به دست شما و به رهبری امام زمان
با خرق عادت و با معجزه، پرچم اسلام روی کره زمین افراشته میشود، وعده میدهد به
دست شما ظلم نابود شده، عدالت صددرصد در جامعه و در دنیا حکمفرما میگردد، وعده میدهد
که ناامنی به طور کلی از بین میرود و به جای آن امنیت صددرصد در جامعه حکمفرما خواهد
شد. این وعدۀ خداست. اما قرآن میفرماید: این وعدۀ خدا برای کسی است که به راستی
شیعه باشد.
شیعه کیست؟!
من بارها گفتهام شیعه
سه مرتبه دارد؛ مرتبۀ اوّل، باور به مبانی تشیّع و عقیده به حقّانیّت اهلبیت«سلاماللهعلیهم» است. همۀ ما، چه مرد و
چه زن و چه جوان و چه پیر و چه بیسواد و چه باسواد، جدّاً اعتقاد به تشیّع
داریم.
مرتبۀ دوم تشیّع، شعار و
اظهار عقیده است. الحمدلله در ایران در مأذنهها و در مجالس اظهار عقیده به اهلبیت«سلاماللهعلیهم» هست و در شادی آنها شاد
و در عزای آنها عزاداریم.
مرتبۀ سوم تشیّع، عمل
کردن طبق موازین تشیّع است. شیعه یعنی پیرو، و شیعیان به هر اندازه بتوانند باید
مقیّد به ظواهر شرع باشند. ما باید مثل امیرالمؤمنین و امام حسین«سلاماللهعلیهما» به نماز اهمیت
دهیم. مثل حضرت زهرا«سلاماللهعلیها»، عفت و غیرت داشته باشیم و قانون مواسات و
ایثار و گذشت و فداکاری را مراعات کنیم. حاضر باشیم خود نخوریم و به دیگران
بخورانیم. حاضر باشیم خود در مشقّت واقع شویم تا بتوانیم گرهای از کار مردم باز
کنیم.
باید عمل انسان به زبانش
بخورد و زبانش با عقیدۀ او بسازد و اینها متوقف بر یکدیگر هستند تا یک شیعۀ خالص و
واقعی شود.
نمیشود کسی شیعه باشد،
ولی از عفّت و غیرت برخوردار نگردد. نمیشود شیعه باشد با بینمازی و کاهل نمازی،
و نمیشود شیعه خودمحور و خودخواه باشد و به فکر هیچکس نباشد جز خودش، قدری بالاتر
به فکر هیچکس نباشد به جز خودش و زن و بچهاش. معلوم است که این با آن ایثار و
گذشت امیرالمؤمنین«سلاماللهعلیه» سازگار نیست. امیرالمؤمنین در آن 25 سال که خانه
نشین بودند، 26 مزرعه به دست مبارکشان آباد کردند. همه این 26 مزرعه را برای
مستمندان ساختند و یکی از آنها به ارث به اولاد امیرالمؤمنین«سلاماللهعلیه» نرسید و همه برای
دیگران بود.
حضرت زهرا«سلاماللهعلیها» فدک داشتند، امّا
در فدک تصرّف نکردند و همه را برای فقرا و مستمندان و بیخانهها و برای ازدواج
نیازمندان گذاشتند و خود همان زندگی ساده و ضروری را داشتند.
امیرالمؤمنین«سلاماللهعلیه» میفرمایند: نمیخواهم
مثل من باشید، اما «أَعِينُونِي بِوَرَعٍ وَ اجْتِهَادٍ وَ عِفَّةٍ وَ سَدَادٍ»؛ امیرالمؤمنین«سلاماللهعلیه» از شما خواستهاند که
با تقوا و تبعیّت ایشان را یاری کنید. امام زمان«ارواحنافداه» نیز از سیعیان میخواهند
که با اجتناب از گناه به یاریشان بشتابند. همان که قرآن کریم میفرماید: «يَعْبُدُونَني لا
يُشْرِكُونَ بي شَيْئاً»؛ یعنی در زندگیت گناه نباشد.
همینطور که ما انتظار
فرج داریم، آقا امام زمان نیز انتظار فرج دارند و خودشان بارها فرمودهاند که من
منتظر این هستم که شما مهیّا شوید و من بیایم. ما هم باید انتظار فرج داشته باشیم
و بالاترین عبادتها انتظار فرج است. اما انتظار فرج یعنی تهیأ و قرآن در آیۀ
«وعد» میفرماید: ای شیعه! به دست تو باید پرچم اسلام روی کرۀ زمین افراشته شود و
ظلم برود و عدالت بیاید و به دست تو ناامنیها برود و امنیت صددرصد بیاید. این وعدۀ
خداست: «وَعَدَ
اللَّهُ الَّذينَ آمَنُوا مِنْكُمْ»، این «مِنكُمْ»، یعنی شیعه. اما این
وعدۀ خدا چه وقت متحقّق میشود؟ زمانی که «يَعْبُدُونَني لا
يُشْرِكُونَ بي شَيْئاً»، وقتی گناه در زندگیت نباشد. اگر یکدفعه گناه آمد، فوراً جبران و
توبه کن.
در آیۀ بعد از آیۀ وعد،
دستور میدهد: «وَ أَقيمُوا الصَّلاةَ»؛
البته عبارت «يَعْبُدُونَني لا
يُشْرِكُونَ بي شَيْئاً» آن «وَ أَقيمُوا الصَّلاةَ» را هم در بر میگیرد،
اما ذکر خاص بعد از عام است، برای اینکه ما بدانیم که نماز خیلی اهمیت دارد.
بالاترین فضائل در اسلام نماز است. اما قرآن و روایات، نماز اول وقت و با
جماعت و با تعقیب میخواهند و بالاتر اینکه نماز با حضور قلب میخواهند.
سپس قرآن میفرماید: «وَ أَقيمُوا الصَّلاةَ
وَ آتُوا الزَّكاةَ»؛ یعنی علاوه بر
نماز، باید قانون مواسات در میان ما زنده باشد. این زکات، آن زکات اصطلاحی فقها در
رساله نیست، بلکه در قرآن برای زکات اصطلاحی یک آیه بیشتر نداریم و آن اینست: «خُذْ مِنْ
أَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً»؛
چنانچه راجع به خمس نیز
یک آیه بیشتر نداریم و آن اینست: «وَ اعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْءٍ
فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ»؛ امّا راجع به قانون مواسات، آیات بسیاری در قرآن
داریم.
قرآن کریم همواره بر
تحکیم دو نوع رابطه برای انسان تأکید دارد؛ رابطه با خداوند از طریق نماز، و رابطه
با مردم، از طریق خدمترسانی به خلق خدا. هرکه به اندازۀ وسعش باید از این دو
رابطه برخوردار باشد.
آیۀ شریفه بعد از آن،
بر اطاعت از رسول خدا«صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم» تآکید فرموده است: «وَ أَقيمُوا
الصَّلاةَ وَ آتُوا الزَّكاةَ وَ أَطيعُوا الرَّسُولَ»، این «أَطيعُوا الرَّسُولَ» معنای دیگری دارد
و آن مربوط به حکومت است. یعنی اسلام حکومت دارد. بدون حکومت هرج و مرج است و بدون
حکومت نمیشود. اسلام همیشه حکومت دارد. پیغمبر اکرم«صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم» وقتی به مدینه آمدند،
اوّلین کاری که کردند، تشکیل حکومت دادند و بعد مسجد ساختند. بعد اتّحاد درست
کردند و بعد آن 84 جنگ را روی دست ایشان گذاشتند و ایشان به جبهه رفتند. اما اولین
کاری که کردند حکومت تشکیل دادند. در حکومت پیغمبر اکرم«صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم»،
محور، پیغمبر و پشتوانه
مردم بودند. به این حکومت اسلامی میگویند. در زمان ائمه طاهرین«سلاماللهعلیهم» نیز همین بود و محور
ائمّۀ طاهرین«سلاماللهعلیهم» بودند و پشتوانه مردم بودند. در زمان غیبت کبری
هم محور فقها و نایبان امام زمان«ارواحنافداه» و پشتوانه مردم هستند.
این خلاصۀ شرح آیۀ شریفه
است و آیه خیلی عالی و ارزنده است. از همۀ شما و مخصوصاً جوانها تقاضا دارم به
اندازهای که میشود به این آیه توجه و عمل کنید.