بِسْمِ اَللّٰهِ اَلرَّحْمٰنِ اَلرَّحِيمِ

رَبِّ اشْرَحْ لِی صَدْرِی وَ يَسِّرْ لِی أَمْرِی وَاحْلُلْ عُقْدَةً مِنْ لِسانِی يَفْقَهُوا قَوْلِي‏

دیروز عرض کردم یکی از امتیازهای امام حسین«سلام‌الله‌علیه»، مکتب عاشورای امام حسین«سلام‌الله‌علیه» است. یعنی این مکتب اخلاق، و ما باید خیلی از این مکتب برداشت کنیم.

دیروز دربارۀ این صحبت می‌کردم که امام حسین«سلام‌الله‌علیه»، ایثار و گذشت کرد و به خاطر دین حاضر شد همه چیز را فدای دین کند و ما باید از امام حسین یاد بگیریم، ایثار و گذشت و فداکاری راجع به دین را.

حرف دومی که باز باید از امام حسین«سلام‌الله‌علیه» برداشت کنیم، صبر و استقامت در زندگی است. روایات می‌گوید صبر امام حسین در روز عاشورا ملائکه را متعجّب کرد.[1] به راستی انسان نظر سرانگشتی به این ده روز کند، مخصوصاً روز عاشورا، می‌بیند که صبر و استقامت امام حسین و بعد هم صبر و استقامت اسراء و مخصوصاً حضرت زینب است و ما باید از این مکتب یاد بگیریم، صبر در مقابل اطاعت و صبر در مقابل معصیت و صبر در مصائب. مواظب باشیم خودمان را در مشکلات نبازیم. مشکل مسلّم جلو می‌آید و زندگی بدون مشکل نمی‌شود. از امام حسین«سلام‌الله‌علیه» یاد بگیریم در زندگی صابر باشیم. معلوم است که اطاعت خدا صبر می‌خواهد. انسان نماز شب بخواند و تقیّد به ظواهر شرع داشته باشد و واجبات مالی و مخصوصاً صبر در معصیت داشته باشد. انسان باید در زندگی در مقابل معاصی صبر و استقامت داشته باشد و الاّ در جزر و مد معصیت له می‌شود. همچنین راجع به مصائب، انسان توجه به این مطلب داشته باشد که این مصائب نود درصد آن گردن خودمان است: «وَ ما أَصابَكُمْ مِنْ مُصيبَةٍ فَبِما كَسَبَتْ أَيْديكُمْ وَ يَعْفُوا عَنْ‏ كَثيرٍ»^[2]

هرچه هست از قامت ناساز بی‌اندام ماست

گناهان تو دست و پا پیچ تو شده و مصیبت شده است. قرآن می‌فرماید بسیاری از مصائب، از خودت است. آنوقت در همین مصائبی که خودمان برای خودمان آوردیم، ارتقاء درجه و کفارۀ گناه دارد. چقدر خوب است که خدا انسان را به جهنم نبرد و در این دنیا گرفتارش کند تا کفارۀ گناهانش شود.

اگر مصائب تقدیری باشد که به آن لطف خفی می‌گویند. این هم ارتفاع درجه برای انسان است. وقتی پرده‌ها عقب رود، می‌بیند که چقدر این مصیبت عالی بوده و اما این نمی‌فهمیده است. به قول بزرگان خدا به او عیدی داده و اما نمی‌فهمد؛ لذا در مصائب در جزر و مد روزگار خودش را نباید. این مکتب امام حسین«سلام‌الله‌علیه» است. این مکتب اسرای کربلاست. شجاعت امام حسین«سلام‌الله‌علیه» در روز عاشورا و شجاعت اسرا مخصوصاً حضرت زینب«سلام‌الله‌علیها» در مقابل ابن زیاد با شهامت مثل گردو که روی سنگ بزند، او را له کرد و گفت: «مَا رَأَيْتُ‏ إِلَّا جَمِيلًا ... ثَكِلَتْكَ أُمُّكَ يَا ابْنَ مَرْجَانَة»[3].

هرچه در کربلا بود تو نمی‌فهمی، اما لطف بود و عالی بود. لذا در جزر و مد روزگار خودش را نبازد. به این شجاعت می‌گویند. شجاعت فقط آن نیست که قهرمان باشد. به قول حضرت امام«قدّس‌سرّه» قبل از اینکه قهرمان شوی، پهلوان باش. انسان در زندگی پهلوان باشد. در جزر و مد روزگار خودش را نبازد. آنجا که باید بگوید، بگوید و آنجا که باید ساکت باشد، ساکت باشد. آنجا که باید گریه کند، گریه کند و آنجا که باید خنده کند، خنده کند. زینب مظلومه آنجا که باید پرستاری بچه‌ها را بکند، در شام عاشورا این کار را می‌کند. آنجا که باید گریه کند، گریه می‌کرد. آنجا که باید خطبه بخواند، خطبه می‌خواند. آنجا که باید در مقابل دشمن بایستد و حرفش را بزند، در مقابل دشمن می‌ایستاد و او را له می‌کرد. از جاهایی که به راستی این خون کربلا را سرتاسری کرد و زنده کرد، این مجالس حضرت زینب و خطبه‌هایش در مقابل یزید و در مقابل ابن زیاد بود. این شجاعت را به این معنا که در جزر و مد روزگار خودمان را نبازیم،‌ باید یاد بگیریم. قرآن می‌فرماید مقداری آب به پوستش بیاید، ناگهان طغیانگری را شروع می‌کند. انسان باید اگر در مال است، صبر و استقامت و سعۀ صدر و شجاعت داشته باشد و اگر فقیر است، صبر و استقامت و شجاعت داشته باشد و در جزر و مد روزگار خودش را نبازد.

قرآن می‌فرماید معمولاً انسان‌ها چنین نیستند: «إِنَّ الْإِنْسانَ خُلِقَ هَلُوعاً، إِذا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعاً، وَ إِذا مَسَّهُ الْخَيْرُ مَنُوعاً»^[4]؛ انسان سبک سر است. وقتی شرّی برایش جلو بیاید، داد و فریادش بلند می‌شود. اگر نعمتی برایش جلو بیاید، یک آدم متکبر و بی سر و پا می‌شود. «إِلاَّ الْمُصَلِّينَ»؛ مگر اینکه از مکتب امام حسین«سلام‌الله‌علیه»، صبر و استقامت و شجاعت را یاد بگیرد.

من از شما تقاضا دارم در این هفت هشت ده روز علاوه بر اینکه گریه می‌کنید، علاوه بر اینکه ایثار و گذشت و فداکاری را از امام حسین«سلام‌الله‌علیه» یاد می‌گیرید، صبر و استقامت در زندگی را از امام حسین«سلام‌الله‌علیه» یاد بگیرید. شجاعت را از زینب مظلومه«سلام‌الله‌علیها» یاد بگیرید. انسان یک ماه در این باره در هر منبری یک ساعت صحبت کند، به راستی جا دارد.

و صلّی الله علی محمّد و آل محمّد