اعوذ بالله من الشیطان الرجیم. بسم الله الرحمن الرحیم. رب اشرح لی صدری و یسرلی امری واحلل عقدﺓ من لسانی یفقهوا قولی.

هفت هشت ده تا فرع مترتب شده است بر مسئله‌ای که گفته شد، اصل مسئله این بود که خون استحاضه گاهی قلیله است گاهی متوسطه است گاهی کثیره، برای قلیله‌اش غسل لازم نیست برای متوسطه‌اش یک غسل لازم است برای کثیره‌اش هم اقلا دو تا غسل واجب است و برای هر نمازی هم یک وضو.

مسئله اول که مسئله مشکلی هم هست این است که این خانم اگر خروج خون هم نشود و آلودگی در درون داشته باشد اما خون بیرون نمی‌آید آیا این احکام را دارد یا نه؟ مثلا بین نماز ظهر و عصر خب این خون بیرون نیامده برای نماز ظهرش خودش را تطهیر کرده آن دستمال را عوض کرده وضو گرفته نماز خوانده و بعد از نماز ظهر پاک است، هم آن دستمال پاک است و هم محل پاک است و هم حدثی از او بیرون نیامده خارج نشده آیا باید این وضو را بگیرد یا نه؟ البته باید فرض کنیم آن جا که در درون خون هست این را باید فرض کنیم و الا در درون هم خون نباشد که خب معلوم است پاک است و دیگر نه وضو دارد نه غسل دارد آن غسل قبلش هم کار را تمام کرده، اما فرض ما این است که خون بیرون  نیامده ظاهرش پاک است و محدث به حدث استحاضه هم نشده آیا باید برای نماز عصر وضو بگیرد یا نه؟ یا مثلا صبح خودش را تطهیر کرد و وضو گرفت و غسل کرد و نماز خواند کثیره هم بود حالا این وضویش را دارد مثل یک خانمی که صبح وضو گرفته وضویش از بین نرفته ظهر است می‌خواهد نماز ظهر و عصر بخواند حالا این خانم باید غسل بکند؟ باید وضو بگیرد؟ آن هم متعدد؟ در حالی که از صبح تا ظهر هیچ خونی بیرون نیامده؟ محدث به حدث دم استحاضه نشده خب دیگر مسلم آن پارچه را که لازم نیست که آب بکشد بدن را که لازم نیست آب بکشد حالا لازم است وضو بگیرد؟ لازم است غسل بکند یا نه؟

مسئله را خوب متعرض نشده‌اند اما مثل این‌که یک تسلمی دارند این‌که بله، این باید ولو به حسب ظاهر پاک است این وضو را بگیرد برای نماز دوم، این غسل را بکند برای نماز بعدی اگر کثیره است اگر غسل لازم دارد و مناط خون در درون است نه خون در بیرون، این یک تسلمی در میان اصحاب است حالا دلیل چیست؟ دلیل نداریم به چه دلیل این خانمی که پاک است خون از او بیرون نیامده این باید وضو بگیرد بین نماز ظهر و عصر وضو بگیرد؟ یا مثلا نماز شبش را خوانده حالا می‌خواهد نماز صبح بخواند باید وضو بگیرد در حالی که پاک است چیزی بیرون نیامده تا طبق آن خون اگر قلیله است عمل قلیله اگر متوسطه است عمل متوسطه اگر کثیره است عمل کثیره، چیزی بیرون نیامده اما مسلم پیش اصحاب است یعنی اصلاً قضیه را یک نحو تسلمی گرفته‌اند و روی همان آلودگی در باطن حکم کرده‌اند، لذا گفته‌اند که نماز ظهر را می‌خواند با آن وضو، و حالا می‌خواهد نماز عصر بخواند پاک است لازم نیست خودش را تطهیر بکند چون پاک است اما لازم است وضو بگیرد یا لازم است غسل بکند خب دلیل در مسئله نداریم، اصل هم اقتضا می‌کند که لازم نیست، در وقتی که این محدث بشود آن وقت لازم است اگر قلیله است وضو بگیرد اگر متوسطه است غسل بکند اگر کثیره است غسل متعدد بکند اما تا خون بیرون نیامده خب همین جور که محل پاک است آن پنبه پاک است آن دستمال پاک است خب این وضو هم گرفته متطهر است حالا بگوییم نه به مجردی که گفت السلام علیکم و رحمه الله و برکاته وضویش باطل شد و باید یک وضو بگیرد برای نماز عصر، چرا؟ برای این‌که درون آلوده است، خب خیلی مشکل است، مشکل است به این معنا که با قواعد جور نمی‌آید قواعد می‌گوید که این تا پاک است دیگر لازم نیست وضو بگیرد تا پاک است دیگرلازم نیست غسل بکند آن وقتی که آلوده شد به حسب ظاهر آن وقت ببیند قلیله است طبق آن عمل بکند، ببیند متوسطه است طبق آن عمل بکند ببیند خون سیلان دارد جریان دارد طبق آن عمل بکند، لذا مسلم پیش اصحاب است ولو خون بیرون نیامده این باید وضو بگیرد باید غسل بکند تا پاک بشود آن وقت اگر شک هم کرد استبراء، همین‌جور که در باب حیض گفتند این جا هم می‌فرمایند استبراء، این پنبه‌ای داخل بکند اگر ظاهر پنبه آلوده شد قلیله است اگر نفوذ کرد در درون، خون در رحم اگر نفوذ کرد متوسطه است و اگر هم از پنبه بیرون آمد کثیره و اعمال را باید به‌جا بیاورد ولو این‌که چیزی خونی بیرون نیامده، هیچ چیز بیرون نیامده و معنایش هم این جور می‌شود مثلا نماز ظهر و عصر را خواند حالا می‌خواهد یک مقدار فاصله بیندازد می‌گویند نه حتماً باید غسلت را بکنی در حالی که پاک هستی، آن غسل کفایت نمی‌کند باید برای هرنمازی وضو بگیری آن وضو که برای آن نماز گرفتی فایده‌ای ندارد، فایده‌ای ندارد به این معنا که تا می‌گوید السلام علیکم و رحمه الله و برکاته وضویش باطل است منبطل است، باطل آن که خونی بیرون بیاید می‌شود باطل، اما می‌گویند که منبطل است، با چه قاعده‌ای این را درست بکنیم؟ خب این قاعده حتی در خون حیض و امثال این‌ها اگر در درون خون باشد البته اول کار می‌گویند این حیض نیست، حتی مثلا امتحان هم می‌کند می‌بیند در درون خون است خون حیض هم هست اما بیرون نیامده می‌گویند حائض نیست تا بیرون نیاید حائض نیست اما در ما نحن فیه آن مسئله بعد از حیض را می‌گویند که اگر زن حائض خون بیرون نمی‌آید نمی‌داند پاک شده یا نه؟ می‌گویند استبراء کن اگر در درون خون هست بگو حائض هستی، این مسئله ما مثل آن می‌شود، می‌شود قیاس کرد؟ راجع به آن مسئله حیض خب دلیل داشتیم دیگر، دلیل داشتیم وبا هیچ قاعده‌ای هم نمی‌شد درست بکنیم بعضی از شما فضلاء با استصحاب می‌خواستید درست بکنید نمی‌شد برای این‌که استصحاب‌ها با هم متفاوت بود متناقض بود اما یک تعبد بود از شارع مقدس که اگر زنی می‌داند خون در درون دارد مثلا عادتش هم 7 روز است و روز اول خون بیرون نیامد یا تا نصف روز خون بیرون نیامد و این می‌داند خون هست، حتی جلوی آن را می‌گیرد نمی‌گذارد بیرون بیاید گفتند حیض نیست، کی حیض است؟ وقتی که رأت الدم خون را ببیند، یخرج، آن وقت مثال می‌زدند می‌گفتند ولو بقدر رأس ابره خون بیرون بیاید، تا خون بیرون نیامده این خانم پاک است خب این اول، اما تعبد می‌گوید آخرش مثل اولش نیست مثلا عادت 7 روز است 7 روزش تمام شد حالا نمی‌داند آیا پاک شده یا نه؟ یک وقت می‌داند پاک شده که می‌رود غسل می‌کند یک وقت نمی‌داند پاک شده یا نه؟ روایت گفت استبراء استظهار، پنبه را داخل می‌کند یا حتی ما گفتیم پنبه که دخالت ندارد، دستش را، یک چیز دیگری را داخل می‌کند و بیرون می‌آورد اگر خون در درون هست این حائض است نمازش را نخواند روزه‌اش را نگیرد تا درون پاک بشود، این مسئله‌ای که تسلم بین اصحاب است در استحاضه با این جور می‌آید و اگر ما بخواهیم بگوییم که استحاضه مثل حیض است باید قیاس بکنیم بگوییم آن جا چه جور حائض است این جا هم مستحاضه است و عمل مستحاضه را باید بکند تا این‌که دیگر بیرون و درون هیچ کدام خون نباشد و مشکل است قیاس کردنش، اما تسلم بین اصحاب این قیاس را کرده‌اند و حالا چه جور درستش کنیم.

یک مسئله دیگر هم هست مسئله دیروز که آن هم تقریب می‌کند حرف من را و آن این است که روایت دیروز فرمود که اگر می‌خواهد 5 تا غسل نکند جمع بین نمازها بکند چرا؟ برای این‌که اگر جمع نکند ممکن است خون بیرون بیاید و قاعده تسهیلاً للامر قاعده ان الله یرید بکم الیسر ولا یرید بکم العسر ائمه طاهرین علیهم السلام یاد داده‌اند 4 تا نماز را با هم بخوان تا خون بیرون نیامده نمازها را تمام بکن، حتی مثلا در روایات دارد در رساله‌ها دارد مثلا تسبیحات حضرت زهرا نخوان، نافله‌ها را نخوان زود این چهار تا نماز را با هم بخوان با یک غسل برای این‌که اگر خون بیرون آمد خب باید بروی غسل کنی و این هم تقریب می‌کند مسئله دیروز مسئله امروز را که تا خون بیرون نیامده این پاک است وقتی خون بیرون بیاید آن وقت ببیند قلیله است عمل قلیله بکند ببیند متوسطه است متوسطه، ببیند کثیره است کثیره، حتی خب بعد هم می‌گوییم فقهاء هم همه فرموده‌اند این‌که ممکن است صبح قلیله باشد ظهر متوسطه باشد یا به عکس، ممکن است صبح کثیره باشد اما ظهر و عصر متوسطه باشد ببیند چقدر خون بیرون می‌آید اگر کم است بگوید قلیله اگر متوسطه است آن خون، بگوید متوسطه، اگر هم خون زیاد است استحاضه کثیره.

لذا مسئله بعدی ما هم هفت هشت ده تا فرع است فرعهای بسیار است هم از نظر علمی خوب است هم از نظر اصولی خوب است هم از نظر این‌که ببینیم اصحاب چه گفته‌اند آیا می‌شود مخالفت اصحاب کرد؟ نمی‌شود کرد؟ چه باید بگوییم؟ فرع خوبی است، لذا یکی از فرعهایش هم همین است آیا لازم است این نمازها را با هم بخواند؟ چنانچه روایات دارد تعجل هذه تؤخر هذه این‌ها واجب است؟ خب معمولاً گفته‌اند نه، اگر این بخواهد 5 تا غسل بکند خب دلش می‌خواهد غسل بکند می‌خواهد 5 تا غسل بکند ثواب هم دارد خیلی هم خوب است چنانچه 5 تا وضو می‌گیرد 5 تا غسل می‌کند، اما همه این حرف‌ها این است که آیا اگر از یک خانم خون بیرون نیاید نه کم ونه متوسط و نه زیاد آیا باید عمل مستحاضه را به‌جا بیاورد یا نه؟ قاعده می‌گوید نه، تسلم اصحاب می‌گوید آری، می‌گوید تا خون در درون است اگر قلیله است برای هر نمازی توباید یک وضو بگیری ولو خون بیرون نیامده، محدث هم نشدی همین‌طور که این خانم مثلا بول نکرده آن خون هم بیرون نیامده می‌گویند که اگر بول بکنی باید وضو بگیری اگر خون بیرون نیاید ودر درون باشد باید وضو بگیری خب خیلی زور است انصافاً باید وضوبگیری برای چه؟ اما گفته‌اند باید وضو بگیرد، لذا ما قائلیم به این‌که، می‌ترسیم، مشکل است گفتنش، ما قائلیم به این‌که تا خون بیرون نیاید این نه قلیله است نه متوسطه است و نه کثیره ولو در درون حسابی خون داشته باشد برای این‌که این نه در استحاضه، در همه جا، احکام بار است بر خونی که بیرون بیاید والا خون در درون آمپول را بزنید توی رگ خب می‌رسد به خون دیگر، بیاورید بیرون می‌بینید که آلوده نیست خب می‌گویید پاک است اماله بکند آب‌ها بیرون بیاید نه خرده غایط‌ها یا آن لوله بیرون بیاید هیچ چیزی با آن نباشد خب شما می‌گویید پاک است وضو هم داشته باشد وضو شکسته نمی‌شود بول در درون پاک است بول در بیرون وقتی بیاید بیرون این بول نجس است و همچنین غایط، غایط خب هرکسی به قول امیرالمؤمنین سلام الله علیه به یک کسی گفتند که می‌خواهی بگویم تو کی هستی؟ اولک نطفه، آخرک میته بینهما عامل العذره، امیرالمؤمنین حرف‌ها همه‌اش خوب است اما حرفهای امیرالمؤمنین حتی برای هو کردن هم خیلی انصافاً لذت دارد حالا این حامل العذره خب این می‌تواند نماز بخواند پاک است کی نجس می‌شود؟ ذره‌ای از آن حامل العذره بیاید بیرون لذا نجاسات در درون پاک است همین خون استحاضه کی نجس است؟ وقتی این خون استحاضه، خون حیض بیرون بیاید و الا این تسلم بین اصحاب است شکی نیست خون در رحم استحاضه باشد کثیره باشد پاک است اگر چیزی ملاقات با آن بکند آن چیز بیرون بیاید، بالاخره نجاساتی که در درون است پاک است وقتی که بیاید بیرون آن وقت می‌شود نجس، چنانچه آن چیزهایی که موجب نقض وضو می‌شود چه وضو را باطل می‌کند؟ بول، کی؟ وقتی که بیرون بیاید کی جنب می‌شود؟ وقتی که منی بیرون بیاید لذا اگر جلوی منی را بگیرد و نگذارد بیرون بیاید خب نماز بخواند، باید نماز بخوانددیگر، بله بعد از آنکه بول بکند یقین کند آن منی بیرون آمده آن وقت می‌شود جنب اما تا منی توی مجری است حتی در محل هم نیست منی در مجری است بول در مجری است اما جلویش را می‌گیرد خب جلویش را می‌گیرد هم می‌تواند نماز بخواند و جنب هم نیست در منی، در بول هم وضو شکسته نمی‌شود چرا؟ برای این‌که نجاسات مربوط به بیرون است نه مربوط به درون، اگر ما باشیم و قاعده باید این جور بگوییم که این خونهایی که قلیله و متوسطه و کثیره درست می‌کنید در آن وقتی است که بیرون بیاید آن وقت آن دستمال نجس می‌شود از همین جهت هم فقهاء فرموده‌اند که دستمال را آب بکشد، لذا فقهاء در همین مسائل فرموده‌اند که اگر یک خانمی نماز ظهرش را که می‌خواهد بخواند نماز صبحش را می‌خواهد بخواند آن پارچه یا آن پنبه نجس باشد باید عوض کند اگر می‌تواند، باید عوض بکند آن وقت وضو بگیرد نماز بخواند حالا اگر آلوده نشد خب همه فقهاء گفته‌اند دیگر لازم نیست پارچه را آب بکشد، وضو را باید بگیرد اما پارچه را آب بکشد پنبه را عوض بکند گفته‌اند نه، چرا نه؟ گفته‌اند خب پاک است دیگر، آلوده نشده، آلوده نشده پاک است.

می‌دانیم خون بیرون آمده مستحاضه بوده حالا هم پاک شده نمی‌دانیم مستحاضه است یا نه؟ یقین داریم مستحاضه نیست و اگر هم بخواهیم استصحاب بکنیم تعدد موضوع می‌شود برای این‌که آن قدر متیقن شما خونی است که بیرون آمده قضیه مشکوکه شما خونی است که در درون است بخواهید استصحاب بکنید و بگویید کان الان یکون کذلک، خب نمی‌شود دیگر، تعدد موضوع است آن موضوع شما رفت تمام شد خودش را آب کشید وضو گرفت تمام شد حالا بین هر دو نماز خون بیرون نیامده و شک ندارد، خون بیرون نیامده استصحاب چه بکند؟ لذا قضیه متیقنه غیر مشکوکه است.

دلیل نداریم اگر بتوانید یک دلیل پیدا کنید برای مسئله خب خیلی کار کرده‌اید اما تسلم اصحاب هست تسلم اصحاب چیست؟ این است که زنی مستحاضه کثیره است در درون نه برون این مستحاضه کثیره باید 4 تا نماز را نزدیک هم بخواند نماز ظهر و عصر را دم مغرب بخواند حالا غروب هم بخواند طوری نیست فاصله کم باشد نماز مغرب و عشا را هم با همان غسل بخواند یک غسل برای 4 تا کفایت می‌کند 4تا وضو هم باید بگیرد چرا؟ چون در درون خون هست دلیل چیست که خون درون؟ روایاتی که خواندیم هیچ جا ندارد خون درون، روایات که دیروز خواندیم برای قلیله و متوسطه و کثیره هیچ کدام درون ندارد می‌گوید که اگر قلیله است یعنی خون بیرون آمده قلیله است، از همین جهت هم می‌گوید که در بین دوتا نماز اگر خون بیرون آمده برود خودش را تطهیر بکند ان جا را فرض می‌کند که خون بیرون آمده دیگر، می‌گوید اگر قلیله است وضو ندارد، اگر متوسطه است یک وضو کفایت می‌کند، اگر کثیره است لااقل دوتا غسل می‌خواهد، تا این‌که پاک بشود آن وقت غسلها وضوها دیگر لازم نیست، در درون پاک بشود معنایش این است که این استحاضه درون کار می‌کند حتی مثلا در حیضش هم در حیضش اگر دلیل نداشتیم نمی‌گفتیم دیگر، در حیض اگر این پاک شده و یک روز است خون اصلاً بیرون نمی‌اید می‌داند هم در درون خون هست خب این حیض نیست دیگرباید برود غسل کند نماز بخواند چنانچه از اولش دیگر مسلم پیش اصحاب است مسلم در روایات است می‌داند حائض است اما در درون، گفته‌اند نه، حائض نیست باید نمازش را بخواند و احکام حیض هم برایش بار نیست تا این‌که خون بیرون بیاید وقتی خون بیرون آمد آن وقت می‌شود حائض، حتی ما اگر یادتان باشد سابقاً می‌گفتیم که اگر لکه هم باشد این باز هم حائض نیست، کی؟ وقتی که مجری باز بشود ولو کم بیرون می‌آید حتی مثلا نظیر استحاضه می‌گفتیم آن وقت می‌شود حائض و اما دو سه روز لکه می‌بیند خب لکه که مربوط به غدد مربوط به حیض نیست، آن لکه‌ها هیچ، خودش را آب می‌کشد و نماز می‌خواند نه وضو می‌خواهد نه چیزی، و اما کی حائض می‌شود؟ وقتی غدد باز بشود خون جریان پیدا کند آن وقت بیرون بیاید ولو بقدر رأس ابره می‌شود حائض خب این جا هم همین را باید بگوییم دیگر، آخرش چه؟ باز هم آخرش را همین را باید بگوییم، خانم پاک است ویکروز است اصلاً خون نمی‌بیند خب باید برود برای نماز ظهر و عصرش غسل بکند و احکام حیض هم دیگر بار نیست بر آن و می‌تواند با شوهرش، همبستر بشود می‌تواند توی مسجد برود، تا آخر، اما روایت می‌گوید نه، اگر در درون خون باشد حائض است، اولش را روایت می‌گوید نه، دومش را، آن وقت ما نحن فیه را ظاهراً این جوری است فقهاء قیاس کرده‌اند به باب حیض گفته‌اند همین جور که آن‌جا باید استظهار کنداین‌جا هم باید استظهار کند قلیله و متوسطه و کثیره و تا خون دردرون هست این حائض است در باب حیض، این مستحاضه است در باب استحاضه، حالا از شما تقاضا دارم یک فکری روی این بکنید ببینید که چیزی می‌شود پیدا کرد؟ اما ظاهراً نمی‌شود بگوییم که تسلم نیست مثل این‌که مسلم پیش اصحاب است که خون در درون را مثل خون برون حساب کرده‌اند و اگر هم شک بکند استبراء، قلیله قلیله، متوسطه متوسطه، کثیره کثیره یک قدری فکر روی آن بکنید، یک قدری مطالعه بکنید ببینید مخصوصاً جواهر، مستند این فروعات را خیلی دارد، یا مفتاح الکرامه در نقل اقوالش خیلی بالاست ببینید چیزی می‌شود پیدا کنیم تاحرف من که می‌گویم دلیل نداریم یک دلیل برایش پیدا کنیم تسلم اصحاب را با آن دلیل درست بکنیم.

و صل الله علی محمد و آل محمد